🥯🍫در دنیای عطر، بعضی روایح چیزی فراتر از بو هستند. آن‌ها یادآور لحظه‌ها، خاطرات، و حتی طعم‌ها هستند. بوی کیک تازه، وانیل گرم، کارامل ذوب‌شده، یا شکلات تلخ... این‌ها رایحه‌هایی‌اند که ذهن را آرام می‌کنند و قلب را به گذشته میبرند.این‌جاست که دنیای جادویی گروه بویایی گورماند (Gourmand) آغاز می‌شود — جایی میان لذت، خاطره و هنر.

↪️ پیش از ظهور گورماند – دنیای گل‌ها و چوب‌ها

تا پیش از دهه‌ی ۱۹۹۰ میلادی، عطرسازی در سلطه‌ی گل‌ها، ادویه‌ها و چوب‌های گران‌قیمت بود. عطرها اغلب نشانی از شکوه اشرافی داشتند: رز، یاس، کهربا و مشک.در آن دوران، بوی شیرینِ خوراکی‌ها جایگاهی در عطرسازی نداشت.چرا⁉️

چون شیرینی، ساده و کودکانه تلقی میشد. برندهای لوکس ترجیح میدادند از بوی پودری یا صابونی حرف بزنند، نه کیک و شکلات.اما زمان، جهان را تغییر داد.دهه‌ی ۹۰ میلادی، دورانی بود که مد و فرهنگ به‌سمت جسارت و احساسات واقعی رفتند. مدرن شدن یعنی شکستن تابوها، حتی در دنیای بوها.

✨ فصل دوم: یک انقلاب شیرین – تولد گورماند

سال ۱۹۹۲.دنیای مد و عطر آماده‌ی شوک بزرگی بود. برند فرانسوی Thierry Mugler با همکاری دو عطرساز نابغه، Olivier Cresp و Yves de Chiris، عطری را معرفی کرد که مسیر تاریخ عطرسازی را برای همیشه تغییر داد:

Angel by Mugler.عطر آنجل اولین عطر گورماند


Angel با شیشه‌ی ستاره‌ای آبی‌رنگ و رایحه‌ای بی‌سابقه متولد شد.در دنیایی پر از گل و چوب، این عطر با پشمک، کارامل، شکلات، عسل و وانیل آغاز شد. بویی که تا پیش از آن در هیچ عطر لوکسی دیده نشده بود.برخی منتقدان گفتند: "این بوی شیرینی‌فروشی است، نه عطر!"اما زنان جهان چیز دیگری حس کردند — حس لذت، آرامش و خاطره.Angel نه‌تنها فروش فوق‌العاده‌ای داشت، بلکه یک مکتب جدید در عطرسازی به وجود آورد:

گورماند – گروه بویایی خوراکی و شیرین.

این عطر بعدها در سال ۲۰۰۷ برنده‌ی جایزه‌ی FiFi Hall of Fame شد و تا امروز یکی از نمادهای اصلی تاریخ عطرسازی باقی مانده است.

🍫 فصل سوم: گورماندروایح خوراکی یا گورماند در عطرسازی

واژه‌ی Gourmand در زبان فرانسوی به معنای "کسی که عاشق خوردن است" می‌باشد.در عطرسازی، این واژه به دسته‌ای از عطرها اشاره دارد که یادآور خوراکی‌های شیرین و خوش‌طعم هستند.بوی شکلات، وانیل، عسل، بادام، کارامل، قهوه، خامه، فندق و دسرها — همگی در این گروه جای می‌گیرند.اما گورماند فقط درباره‌ی شیرینی نیست؛بلکه درباره‌ی احساس لذت است — حس گرما، صمیمیت و آرامش.

🧁 فصل چهارم: چگونه بوهای خوراکی ساخته میشوند؟

عطرسازان برای خلق رایحه‌های خوراکی، از دو منبع استفاده می‌کنند:

1. مواد طبیعی:

وانیل طبیعی (Vanilla Planifolia)

عسل، بادام تلخ، نارگیل، شکلات، قهوه

اسانس‌های طبیعی مانند کومارین (از دانه تونکا)

2. مواد سنتتیک (شیمیایی):

Ethyl Maltol: مولکول جادویی پشت بوی کارامل و پشمک

Vanillin: پایه‌ی بوی وانیل مصنوعی

Coumarin: نت شیرین بادامی با ته‌مایه‌ی چوبی

این ترکیبات به عطرساز اجازه میدهند تا طعم را به بو تبدیل کند؛تا عطری ساخته شود که بوی خوردنی‌ها را بدون حتی یک قاشق شکر در خود داشته باشد.

☕ فصل پنجم: چرا عطرهای گورماند محبوب شدند؟

بوی خوراکی‌ها، یکی از قدرتمندترین راه‌های تحریک احساسات است.مغز انسان هنگام استشمام بوی کارامل یا وانیل، همان واکنش دوپامینی را نشان می‌دهد که هنگام خوردن شیرینی دارد!به همین دلیل، عطرهای گورماند حس شادی، امنیت و آرامش ایجاد می‌کنند.عطرهایی مثل La Vie Est Belle از Lancôme با ترکیب پرالین، وانیل و گل زنبق،

نماد زن مدرن و شاد شدند — زنی که از لذت زندگی نمی‌ترسد.

🔰 اولین عطرهای گورماند تاریخ

پس از موفقیت Angel، برندهای دیگر به سرعت وارد این مسیر شدند.Lolita Lempicka (1997): اولین تقلید موفق از Angel با لمسی رمانتیک‌تر.Prada Candy (2011): تجمل در سادگی، با کارامل و مشک.

La Vie Est Belle (2012): نسخه‌ای شیرین و گلی که بازار را تسخیر کرد.YSL Black Opium (2014): ادغام قهوه و وانیل در رایحه‌ای جسورانه.این عطرها باعث شدند گورماند از یک تجربه‌ی عجیب به جریان اصلی بازار جهانی تبدیل شود.اگرچه گورماند به عنوان یک دسته‌ی رسمی در دهه‌ی ۱۹۹۰ مطرح شد، اما عطّارها از اوایل قرن بیستم و حتی دهه‌های قبل، گونه‌هایی از رایحه‌ی شیرین—به ویژه وانیل—را به‌عنوان امضایی از لطافت در عطرها وارد کرده بودند؛ به‌طور مثال عطر تاریخی Shalimar در سال ۱۹۲۵ با تمرکز بر وانیل، می‌تواند یکی از نمونه‌های اولیه این گرایش باشد.

🍰 فصل هفتم: خوراکی‌های عطرسازانه – از کیک تا قهوه

نت‌های گورماند معمولاً از این خانواده‌ها هستند:

شکلات، کاکائو، پودر کاکائوی/کارامل و توفی/وانیل و دانه تونکا/عسل و بادام/قهوه و کاپوچینو/پشمک، مارشملو، خامه و شیر

پیشنهاد:مقاله پرالین درعطرسازی بخوانید

در بعضی از عطرهای مدرن حتی از بوی نان تست، پاپ‌کورن یا نوت فندق شکلاتی استفاده می‌شود

👫 فصل هشتم: زنانه یا مردانه؟

در ابتدا، عطرهای گورماند کاملاً زنانه بودند.اما با گذشت زمان و خلق عطرهایی مثل A*Men از Mugler (1996) با نت قهوه و کارامل تلخ،این سبک وارد دنیای مردانه نیز شد.امروزه عطرهای یونی‌سکس با نت‌های خوراکی بسیار محبوب‌اند — چون شیرینی دیگر فقط مخصوص زنان نیست، بلکه نماد گرما و احساس مشترک انسان‌هاست.

🏷پیشنهاد :مقاله عطرهای نیش بخوانید

💎 فصل نهم: نیش یا دیزاینری؟

در برندهای دیزاینری مانند Mugler، Dior، Lancôme و Prada،گورماندها عموماً دلپذیر و تجاری‌تر ساخته میشوند.اما در دنیای نیش، ما با عمق و پیچیدگی بیشتری روبه‌رو هستیم.نمونه‌هایی مانند:

Roja Dove Sweetie Aoud (2015)

ترکیبی از عود، شکلات و پاتچولی برای دوستداران لوکس.

پیشنهاد:داستان پاتچولی،نگهبان هندی که جزو محفل اشراف زادگان شد

Maison Asrar Fakhama (2022)

عطری شرقی-شیرین با حس طلایی از عسل و کهربا.

Blue Scents Golden Honey & Argan Oil (2024)

گورماندی مدیترانه‌ای با بافت گرم و طبیعی.

🍩 فصل دهم: بهترین عطرهای گورماند بر اساس نظر کاربران

1. Angel – Mugler (1992)

آغازگر همه‌چیز، نماد تاریخ.

2. La Vie Est Belle – Lancôme (2012)

پرالین و گل زنبق در اوج لطافت زنانه.

3. Yara – Lataffa (2020)

عطر عربی با نت‌های شیرینی و وانیل.

4. Maison Asrar Fakhama (2022)

طلایی و غنی، مناسب مجالس شبانه.

5. Blue Scents Golden Honey (2024)

ملایم، گرم، دلنشین — حس آفتاب روی پوست.

پیشنهاد:نت آفتابیsolar noteدر عطرسازی

6. Zara Marshmallow Addiction (2024)

بازیگوش، مدرن و جوان‌پسند.

7. Roja Dove Sweetie Aoud (2015)

گورماند مجلل برای روح‌های اشرافی.

8. French Avenue Éclair Affair (2025)

عطری جدید با بوی خامه و شیرینی فرانسوی.

به عنوان مثال، Angel ترکیبی از پشمک، پرالین، وانیل و پچولی دارد؛ ترکیبی که هم شیرینی شدید را فراهم می‌کند و هم عمق چوبی به عطر می‌بخشد. Black Opium نیز ترکیبی شرقی-گورماند دارد؛ قهوه در قلب، وانیل در پایه و نیز نت‌های پچولی و گرمای مشکی آن را به یکی از محبوب‌ترین عطرهای گورماند تبدیل کرده است.

🌤️ فصل یازدهم: گورماند و فصل‌ها

✔️بهار: رایحه‌های شکوفه و خامه (مانند Yara Pink)

✔️تابستان: نارگیل و عسل سبک (Nivea Sun، Bronze Goddess)

✔️پاییز: تونکا، کارامل، شکلات (Angel, Sweetie Aoud)

✔️زمستان: وانیل و عنبر گرم (Fakhama, La Vie Est Belle)

🧪 فصل دوازدهم: علم پشت بوهای گورماند

مطالعات عصب‌شناسی نشان داده‌اند که بوی وانیل و شکلات،بخش پاداش مغز (reward system) را فعال میکند.به همین دلیل، این عطرها اغلب حس آرامش، شادی و اعتمادبه‌نفس ایجاد میکنند.مطالعات عصبی نشان داده‌اند که بوی شیرینی مانند وانیل یا کارامل هنگام وارد شدن به مسیر بویایی، می‌تواند مرکز پاداش مغز را فعال کند و ترشح دوپامین را تحریک نماید — همان هورمونی که به احساس لذت و آرامش ربط دارد. بعلاوه، دسته‌بندی بویایی عطرها در ادبیات علمی، گورماند را به‌عنوان یک زیرخانواده‌ی جدید در طبقه‌بندی عطرها معرفی کرده است — جایی که رایحه‌های مدرن‌تر با بنیان شکلات، کارامل و شیرینی جای می‌گیرند.

💫 فصل سیزدهم: آینده‌ی گورماند

در دهه‌ی اخیر، گورماند فقط به دنیای عطر خلاصه نشده است؛ بسیاری از برندها در حال آزمایش «رایحه‌های سلامت محور» هستند — عطرهایی که به ادعای بعضی منابع می‌توانند اشتها را مهار کنند یا رضايت حسی ایجاد کنند. بر مبنای مقاله‌ی Perfumer & Flavorist، عطرسازان متعددی معتقدند که Angel هنوز مهم‌ترین نقطه عطف در مسیر گورماند است و عطرهایی مانند Lolita Lempicka و Hypnotic Poison نیز سهم بسزایی در تثبیت این دسته داشتند. همچنین طبق گزارش Forbes، در تابستان ۲۰۲۵ تقاضا برای عطرهای گورماند افزایش چشمگیری داشته است و بسیاری از برندها این گرایش را در محصولات جدید خود منعکس کرده‌اند. در سال‌های اخیر، روند جدیدی با نام Transparent Gourmand شکل گرفته:عطرهایی سبک‌تر، با حس شیرینی نامحسوس.ترکیب وانیل با نت‌های سبز یا نمکی برای تعادل بهتر.

نمونه‌ها:

Prada Paradoxe (2022)

Kayali Vanilla Royale (2023)

Juliet Rose Lost in a Forest (2024)

🥯🍫گورماند فقط درباره‌ی بوی خوراکی نیست، بلکه درباره‌ی احساس لذت و زندگی است.این گروه بویایی ثابت کرد که عطر می‌تواند یک خاطره باشد —طعمی از گذشته، گرمای عشق، یا آرامش یک عصر زمستانی.از Angel تا Yara و Sweetie Aoud،هرکدام داستانی از لذت، جسارت و انسانیت را روایت میکنند.

❓ سؤالات متداول درباره گروه بویایی گورماند

1. عطر گورماند یعنی چه؟

عطر گورماند (Gourmand) به عطری گفته می‌شود که بوی خوراکی‌های شیرین مثل شکلات، کارامل، وانیل، عسل یا پشمک دارد. این رایحه‌ها معمولاً حس گرما، آرامش و لذت را تداعی می‌کنند.

2. اولین عطر گورماند جهان کدام است؟

اولین عطر گورماند در جهان Angel از برند Thierry Mugler بود که در سال ۱۹۹۲ عرضه شد. این عطر با نت‌های شکلات، پشمک و کارامل، انقلابی در دنیای عطرسازی ایجاد کرد.

3. تفاوت عطر گورماند با عطرهای شرقی یا وانیلی چیست؟

عطرهای شرقی بر پایه‌ی ادویه و چوب ساخته می‌شوند، در حالی که گورماند تمرکز اصلی‌اش بر رایحه‌های خوراکی و شیرین است. گاهی این دو گروه با هم ترکیب می‌شوند و دسته‌ای به نام «شرقی-گورماند» به‌وجود می‌آورند.

4. آیا عطرهای گورماند فقط زنانه هستند؟

خیر. هرچند در ابتدا برای زنان طراحی شدند، اما امروزه بسیاری از عطرهای مردانه یا یونی‌سکس هم از رایحه‌های گورماند استفاده می‌کنند. نمونه‌ی معروف آن A*Men از Mugler است.

5. نت‌های رایج در عطرهای گورماند کدام‌اند؟

وانیل، شکلات، کارامل، دانه تونکا، قهوه، عسل، بادام، نارگیل و پرالین از رایج‌ترین نت‌های گورماند هستند. در ترکیبات مدرن حتی بوی پاپ‌کورن یا خامه هم دیده می‌شود.

6. بهترین عطرهای گورماند کدامند؟

از میان محبوب‌ترین عطرهای این گروه می‌توان به Angel (Mugler)، La Vie Est Belle (Lancôme)، Prada Candy، YSL Black Opium، و Roja Dove Sweetie Aoud اشاره کرد.

7. آیا عطرهای گورماند ماندگاری بالایی دارند؟

بله، اغلب این عطرها ماندگاری و پخش بوی بالایی دارند چون نت‌های سنگین و شیرین (مثل وانیل و شکلات) دیرتر تبخیر می‌شوند.

8. در چه فصل‌هایی عطرهای گورماند مناسب‌ترند؟

بهترین زمان استفاده از عطرهای گورماند پاییز و زمستان است، چون در هوای خنک، نت‌های شیرین و گرم آنها بهتر می‌درخشند.

9. عطر گورماند طبیعی است یا شیمیایی؟

اغلب ترکیبات گورماند با مولکول‌های سنتتیک مثل Ethyl Maltol و Vanillin ساخته می‌شوند تا بوی واقعی خوراکی‌ها را بازآفرینی کنند. اما بسیاری از برندهای نیش از مواد طبیعی مانند عسل و دانه تونکا هم استفاده می‌کنند.

10. آیا عطرهای گورماند گران‌تر از سایر عطرها هستند؟

نه الزاماً. در برندهای دیزاینری قیمت آنها مشابه عطرهای دیگر است، اما در برندهای نیش (مانند Roja، Xerjoff یا Maison Asrar) به دلیل استفاده از مواد خاص، قیمت بالاتری دارند.

11. آیا مردان می‌توانند از عطرهای شیرین گورماند استفاده کنند؟

قطعاً بله. بسیاری از عطرهای مردانه مدرن از نت‌های گورماند مانند قهوه، کارامل تلخ یا وانیل دودی استفاده می‌کنند. این روایح حس قدرت و جذابیت بیشتری ایجاد می‌کنند.

12. آینده‌ی عطرهای گورماند چگونه است؟

روند فعلی به‌سمت عطرهای Transparent Gourmand می‌رود — رایحه‌هایی سبک‌تر، با شیرینی کنترل‌شده و ترکیب با نت‌های نمکی، سبز یا مشک سفید برای تعادل بیشتر.

دیفرپرفیوم

ارادت🫡