لکه افتادن عطر روی لباس یکی از رایجترین اتفاقاتی است که اغلب کاربران تجربهاش میکنند. معمولاً اولین تصور این است که «حتماً عطری که زدم تقلبی بوده» یا «عطرهای اصل اصلاً لباس رو لکه نمیکنن».
اما واقعیت علمی میگوید: هر عطری، حتی لوکسترین برندهای نیش دنیا، در شرایط خاص میتواند روی لباس لکه بگذارد.
برای اینکه بدانیم چرا این اتفاق میافتد، باید ساختار عطر، رفتار مولکولها، نوع الیاف پارچه و حتی اشتباهات رایج کاربران را بررسی کنیم.
ساختار عطر و نقش آن در ایجاد لکه
هیچ عطری «کاملاً شفاف» و «بیاثر» نیست.حتی اگر ظاهرش بیرنگ باشد، درونش دهها مولکول پیچیده وجود دارد که روی پارچه رفتار متفاوتی دارند.اجزای اصلی عطر شامل:
روغنهای معطر (Fragrance Oils)
الکل و حلالها
رنگدانههای طبیعی یا مصنوعی
مولکولهای اکسیدشده (در عطرهای قدیمی)
این چهار عامل مهمترین نقش در لکهگذاری دارند.
روغنهای معطر – اصلیترین عامل لکههای چرب و هالهدار
روغنهای معطر همان بخشی هستند که رایحه اصلی را میسازند. این روغنها:
✔️چرب، چسبناک و دیرتبخیرند
✔️بهراحتی روی الیاف پارچه مینشینند
✔️با مقدار کم هم یک هالهٔ چربی ایجاد میکنند
✔️پارچههایی مثل پنبه، کتان، ابریشم، لینن، جذب بالا دارند و این روغنها بهسرعت در تار و پودشان نفوذ میکند.
به همین دلیل یک اسپری از فاصله نزدیک، حتی اگر تنها یک قطره چرب ایجاد کند، روی پارچه روشن کاملاً دیده میشود.
رنگدانههای رایحه؛ مقصر لکههای زرد لباس
خیلی از اسانسهای طبیعی که در عطرسازی استفاده میشود، بهطور ذاتی رنگ دارند.مثلاً:
وانیل → زرد
دارچین → قهوهای
رز مطلق → صورتی مایل به قرمز
رزینها و امبر → عسلی
عود و ادویهها → تیره
اینها حتی اگر با چشم دیده نشوند، در غلظتهای کم میتوانند روی لباسهای روشن «هاله رنگ» ایجاد کنند.
بنابراین کاملاً طبیعی است که:
یک عطر گران ۲۰ میلیونی نیش با رنگ عسلی، روی لباس سفید زردی بگذارد.این مسئله ربطی به تقلبی بودن یا نبودن ندارد.
نقش الکل –در لکه عطر روی لباس
الکل خودش رنگ ندارد؛اما:
✔️میتواند رنگ پارچه را باز کند
✔️میتواند روغن و رنگدانه را سریعتر روی الیاف پخش کند
به همین دلیل روی لباسهای مشکی ممکن است یک هالهٔ «خاکستری» یا «براق» ایجاد کند.
در EDTها (غلظت کم):لکه روشنتر
در EDP و Extraitها (غلظت زیاد):لکه چربتر و تیرهتر
اکسید شدن عطر – دلایل تیرگی و افزایش لکهزایی
عطرهایی که:
چند سال ماندهاند
در معرض نور خورشید بودهاند
بویشان تغییر کرده
رنگشان به سمت عسلی/کهربایی رفته
اینها در واقع دچار «اکسیداسیون مولکولی» شدهاند.
مولکولهای اکسید شده:
غلیظتر میشوند
رنگ بیشتری تولید میکنند
چسبندهترند
و نتیجه؟
لکهزایی چند برابر بیشتر از حالت عادی.خیلی وقتها مشکل خود عطر قدیمی است، نه برند یا قیمت.
آیا عطرهای گرانقیمت (نیش) کمتر لکه میاندازند؟
خیر. حتی بیشتر.چون:از روغنهای طبیعیتر استفاده میکنند/نتهای رزینی، چوبی، وانیلی و ادویهای بیشتری دارند/معمولاً بیرنگ نشدهاند/درصد روغن بالاتری دارند.بنابراین نیشها بهطور طبیعی لکهزاترند.
🔗داستان شکلگیری عطرهای نیش چیه؟
از آن طرف، عطرهای دیزاینری معمولاً فیلتر شده، تصفیه شده و رنگزدایی شدهاند.
نقش جنس پارچه – چرا بعضی لباسها بیشتر لکه میگیرند؟
الیاف طبیعی مثل اسفنج رفتار میکنند.بیشترین احتمال لکه:
پنبه_کتان_ابریشم_لینن_الیاف طبیعی
کمترین احتمال لکه:
پلیاستر _نایلون_الیاف مصنوعی
پارچههای نخی روشن، بدترین شرایط را دارند:روغن را جذب میکنند + کوچکترین رنگ را نشان میدهند.
چرا لباس سفید زرد میشود و مشکی براق؟
روی سفید → زردی، عسلی، نارنجی
روی مشکی → هالهٔ براق/خاکستری
روی طوسی → سایههای تیره
روی کِرِم → لکه نخودی یا عسلی
این تفاوت صرفاً به رفتار نور و جذب الیاف مربوط میشود.
اشتباهات رایج که احتمال لکه را چند برابر میکند
❌️اسپری از فاصله کمتر از ۱۰ سانتیمتر
❌️اسپری مستقیم روی یقه
❌️اسپری روی لباس نازک یا جذبکننده
❌️مالیدن عطر بعد از اسپری
❌️اسپری چندلایه روی یک نقطه
❌️استفاده از عطرهای اکسیدشده
❌️تست عطر روی آستین روشن
❌️اسپری روی قسمتهایی که اصطکاک دارند
هرکدام از این موارد لکه را قطعی میکنند.
چطور از لکه شدن لباس جلوگیری کنیم؟
۱) بهترین روش همیشه: روی پوست اسپری کن.اجازه بده کاملاً خشک شود، بعد لباس بپوش.
۲) اگر میخواهی روی لباس اسپری کنی:
✅️ترجیحا لباس تیره _لباس سفید با احتیاط
✅️فقط از فاصله ۲۰–۳۰ سانتیمتری
✅️اسپری مهمانند (Mist)، نه قطرهای
✅️هرگز روی ابریشم و نخی روشن اسپری نکن
✅️ از عطرهای قدیمی استفاده نکن
✅️ اسپری روی هوا و عبور از داخلش،نرمترین حالت استفاده و بدون لکه.
اگر رو لباس لکه عطر شد، چطور پاکش کنیم؟
✔️لکهٔ چرب (روغنی):پودر تالک، نشاسته یا آرد ذرت_۱۰–۱۵ دقیقه بگذار_برس نرم بزن_سپس شوینده ملایم
✔️لکهٔ رنگی (زرد/عسلی)آب اکسیژنه رقیق_لکهبر آنزیمی_تست نقطهای قبل استفاده_لکه روی لباس تیره_شوینده بدون سفیدکننده_آب ولرم_حوله برای جذب چربی
✔️لکه روی سفید:جوششیرین_سرکه سفید_آب اکسیژنه_تکرار آرام، بدون سایش شدید.
آیا عطرهای اصل هم لکه میگذارند؟
بله. فرمول شیمیایی تعیینکننده است، نه قیمت یا برند.
چرا بعضی عطرها بدون اینکه دیده شوند، لکه میگذارند؟
بعضی مولکولها شفافاند اما رنگزا هستند؛با برخورد به پارچه رنگ تولید میکنند.
آیا اسپری روی لباس میزان ماندگاری را کم میکند؟
بله. الیاف برخی پارچهها رایحه را سریعتر جذب میکنند و عطرت ضعیفتر پخش میشود.
آیا لکه عطر خطر دارد؟
نه، برای سلامتی خطری ندارد؛ فقط ظاهر لباس را خراب میکند.
آیا عطرهای بدون الکل کمتر لکه میدهند؟
برعکس؛ چون روغنشان بیفیلتر و غلیظ است، لکه بیشتری ایجاد میکنند.
چطور بفهمم عطری لکهزا است؟
به رنگ مایع، نتهای رزینی/شیرین و غلظت آن توجه کن.
آیا عطرهای بیرنگ هم لکه میزنند؟
اگر روغن بالا داشته باشند، بله.
لکه عطر روی لباس یک اتفاق تصادفی نیست،نتیجهٔ دقیق و قابل پیشبینیِ ترکیب این عوامل است:
روغنها + رنگدانهها + الکل + اکسید شدن + جنس و رنگ پارچه + نحوهٔ اسپری
نه برند مهم است_نه قیمت_نه لوکس یا معمولی بودن.
با رعایت چند اصل ساده، میتوان از عطر استفاده کرد بدون اینکه کوچکترین لکهای روی لباس ایجاد شود.
دیفرپرفیوم
ارادت🫡
دیدگاه خود را بنویسید